Fransa, Hizbullah ile İsrail güçlerinin sınırda karşılıklı saldırılarına son verilmesi ve Lübnan-İsrail sınırındaki anlaşmazlığın çözülmesi için Lübnan’a yazılı teklifte bulundu. Reuters’in gördüğü belgede, aralarında Hizbullah’ın ‘seçkin birliğinin’ de bulunduğu sınırdaki silahlı gruplardan sınırdan 10 kilometre çekilmeleri istendi.
İsrail’in 7 Ekim’de Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırıların ardından sınırda başlayan saldırılara son verilmesini amaçlayan öneri, Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne tarafından aralarında Başbakan Necib Mikati’nin de bulunduğu üst düzey devlet yetkililerine sunuldu. Konuyla ilgili bilgisi olan dört üst düzey Lübnanlı yetkili ve üç Fransız yetkili, Fransa’nın yazılı teklifinin Lübnanlı yetkililere iletildiğini doğruladı.
FRANSA’DAN 3 ADIMLI PLAN
Teklifte amacın ‘çatışmanın kontrolden çıkması riskinin’ önlenmesi ve ‘koşullar uygun olduğunda olası bir ateşkesin’ sağlanması olduğu belirtildi. Teklifin, İsrail ile Lübnan arasındaki tartışmalı kara sınırının nihai olarak çizilmesi için müzakerelerin yürütülmesini amaçladığı kaydedildi.
Hizbullah, Gazze’deki savaş bitene kadar sınırda gerilimi düşürmeye yönelik resmi görüşmeler yapmayı reddederken, Fransa’nın sunduğu 3 aşamalı planda, sınır müzakereleriyle sona eren 10 günlük bir gerilim azaltma süreci öngörülüyor. Sejourne, 12 Şubat Pazartesi günü yaptığı basın açıklamasında, “Tekliflerde bulunduk. Amerikalılarla iletişim halindeyiz. Tüm girişimleri bir araya getirerek barışı inşa edeceğiz.” dedi.
LÜBNAN SİLAHLI GRUPLA SINIRDAN 10 KİLOMETRE UZAKTA ÇEKİLME
Fransa’nın Lübnan’a gönderdiği öneride, Lübnan silahlı grupları ile İsrail’in karşılıklı saldırılarına son vermesi, İsrail’in Lübnan’a yönelik hava saldırılarının da bu saldırıların ortasına dahil edilmesi önerildi. Buna göre, teklifin kabul edilmesi halinde Lübnanlı silahlı gruplar sınıra yakın tüm tesislerini dağıtacak ve bu silahlı gruplar arasında Hizbullah’ın ‘seçkin birimi’ Radwan’ın üyeleri de yer alacak. Silahlı gruplar, tanksavar sistemleri gibi askeri araçlarını da sınırdan en az 10 kilometre uzağa taşıyacak.
İki sayfalık öneri hakkında bilgi sahibi olan Batılı bir diplomat, geri çekilmenin sınırın ötesinden gelebilecek olası roket saldırılarının kuzey İsrail’deki köylere ulaşmasını önlemeye yardımcı olacağını söyledi. Ayrıca teklife göre, Hizbullah’ın varlığını sürdürdüğü güney Lübnan’daki sınır bölgesine yaklaşık 15 bin Lübnan askeri konuşlandırılacak.
HİZBULLAH: GAZZE’DEKİ SALDIRGANLIK DURDURUNCAYA KADAR KONUŞMAYACAĞIZ
Teklifle ilgili soruları yanıtlayan Hizbullah siyasetçisi Hasan Fadlallah, Reuters’e yaptığı açıklamada “Gazze’deki saldırılar durmadan güneydeki duruma ilişkin herhangi bir konu hakkında” toplantı yapmayacaklarını söyledi. Fadlallah, teklifin detayları ve teklifin Hizbullah’a ulaşıp ulaşmadığı konusunda herhangi bir yorumda bulunmazken, “Düşman şartları dikte edecek durumda değil” dedi.
Lübnanlı bir yetkili de, Batılı temsilcilerle görüşülerek Hizbullah’a iletilen fikirlerin belgede bir araya getirildiğini, Beyrut yönetiminin önerinin bazı bölümlerine itiraz etmesi üzerine Fransız yetkililerin Beyrut’a bunun ‘nihai belge’ olmadığını söylediğini belirtti. . Lübnanlı yetkililer, belgede yer alan bazı ifadelerin ‘muğlak bir şekilde’ geçtiğini, örneğin sınıra yakın tesislerin kaldırılması önerisinin, Hizbullah’la bağlantılı olduğu söylenen sivil kurumlara yönelik eylemler için de kullanılabileceğini söyledi.
TEKLİFTE NELER VAR?
Lübnanlı yetkililerin verdiği bilgiye göre, Sejourne’un ülkeyi ziyaretinden iki gün sonra Lübnan’ın itirazı üzerine Fransa’dan bir teknik heyet Beyrut’a döndü. Bir başka Lübnanlı yetkili ise Beyrut yönetiminin teklife henüz yanıt vermediğini belirtti.
Fransa’nın önerdiği ve Lübnan’a iletilen üç aşamalı planın 10 gün içinde hayata geçirilmesi bekleniyor. Buna göre taraflar ilk aşamada askeri operasyonlarını durduracak. Ardından ikinci adımda, üç gün içinde Lübnanlı silahlı gruplar sınırın en az 10 kilometre kuzeyine çekilecek ve Lübnan güneye asker konuşlandırmaya başlayacak. İsrail bu dönemde Lübnan toprakları üzerindeki uçuşlarını da durduracak. Son olarak üçüncü aşamada Lübnan ve İsrail, kara tarafıyla ilgili müzakerelere ‘aşamalı bir şekilde’ devam edecek ve bu müzakereler Birleşmiş Milletler (BM) Lübnan barış gücü UNIFIL tarafından desteklenecek.
Bu süreçte iki ülke arasında, sınır ile Litani Nehri arasında, devlet dışı silahlı aktörlerden arındırılmış bir bölgenin oluşturulmasına yönelik bir yol haritası da belirlenecek ve bu amaçla görüşmeler yapılacak. Teklifte ayrıca uluslararası topluma Lübnan ordusuna ‘finansman, teçhizat ve eğitim’ desteği sağlanması çağrısında da bulunuldu. Teklifte aynı zamanda ‘güney Lübnan’ın sosyoekonomik kalkınması’ çağrısı da yapılıyordu.
(DIŞ HABER SERVİSİ)
